کودک همسری هم چون خرید و فروش اینستاگرامی کلیه و اعضای بدن و اهدای تلگرامی جنین، پدیده ای عجیب در میدون اجتماعی ایران امروزه. کودک همسری به زبون ساده یعنی مردی با دختری ۱۰ ساله ازدواج کنه! شاید عجیب و غیر واقعی به نظر برسه مثل ختنه دختران! اما واقعیتی تلخه که مثل کاهش سن اعتیاد در میان دختران و پسران دانش آموز، باید قبول کرد.
کودک همسری؛ روایت کننده جفایی از زندگی تلخ کودکانیه که به دلیل فرهنگ و سنت و مشکلات اقتصادی خونواده محکوم به زندگی با همسری هستن که پشت اون درکی از معنی علاقه مطرح نیس؛ روایتی از دردهای مادران قدیمی که رنجهای خود رو بعضی وقتا به نسل جدید منتقل میکنن. در حالی که تنشهای بین سنت و مدرنیته واسه ازدواج کودکان همیشه دیده میشه، طیبه سیاوشی عضو فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی از تدوین طرحی با عنوان کودک همسری به خاطر «افزایش سن ازدواج» در ۱۰ شهریور ۹۷ خبر داد، طرحی که به نظر میرسد بازم در کنار موافقانش، مخالفانی هم داشته باشه.
براساس اون، دست کم سن ازدواج واسه دختران به ۱۶ سال افزایش مییابد. در این طرح دست کم سن ازدواج واسه دختران ۱۶ و واسه پسران ۱۸ سال پیش بینی شده و ازدواج واسه دختران زیر ۱۳ سال به طور کامل ممنوع می شه.
این در حالیه که الان دست کم سن ازدواج واسه دختران ۱۳ سال بوده و دختران زیر ۱۳ سال فقط با مجوز دادگاه امکان ازدواج دارن.
کودک همسری رو بعضیا، یه جور از پدیده کودک آزاری می دونن، از اونجایی که این پدیده رو خونوادهها زیر پوشش قرار میدن و انگار حتی تحت پشتیبانی و زور خونواده ازدواج کودک شکل میگیرد، شناسایی و بررسی اون روندی بسیار پیچیده و سخته. زناشویی کودکان در کشور در فاصله سنی ۱۰ تا ۱۴ سال رخ میدهد. این وسط تماشاگر ازدواج دختران و پسران زیر سن قانونی هستیم که در مثل این ازدواجها، بیشتر مواقع یکی از زن و شوهر بزرگ ساله.
بهترین سن ازدواج دختران و پسران
بهترین سن ازدواج بین ۱۸ تا ۲۵ سال و بیشترین حد ۳۰ ساله. ازدواج زیر ۱۸ سال واسه بارداری بسیار خطرناکه، تولد کودکان کم وزن که زمینه ای واسه مشکلات ژنتیکه ، ایجاد معلولیت ها و زایمان زودرس از مشکلات بارداری مادر در سن کم تر از ۱۸ ساله. براساس مشاهدات در مشاوره ژنتیک، دلیل این جور ازدواج ها، تفکرات بومی افراد و یا برداشتهای اشتباه از تاخیر در ازدواجه.
معضلات بارداری در سنین پایین
ممکنه دختران در سنین کمتر از ۱۸ و ۲۰ سالگی و بعضی وقتا ۲۵سالگی به بلوغ فیزیکی نرسند؛ که این مسئله عوارضی در این دوران داره.
هم اینکه ممکنه به دلیل رشد کم لگن زنان، این موضوع مانع زایمان طبیعی شه و یا به دلیل نامرتب بودن عادت ماهیانه در سنین پایین، افراد کم خون باشن.
در سنین کمتر از ۱۸ سال استخونها نیاز به تکامل و ایجاد ذخیره استخوانی دارن تا بعد از ۵۰ سالگی که برداشت کلسیم از استخونها شروع میشه به مشکل برنخورند. با در نظر گرفتن این موضوع وقتی بارداری در سنین پایین اتفاق میافتد، ذخیره استخوانی مادر به سمت جنین میرود. هم اینکه شاید مادر از نظر روحی و روانی آمادگی بارداری نداره و بالغ نیس.
وزن کم نوزاد، امکان کم خونی و مشکلات کروموزومی از دیگر مشکلات بارداری در اوایل سن عادت ماهیانه هستش.
سن ازدواج درقانون مدنی
قبل از انقلاب اسلامی براساس قانون مدنی مصوب درسال ١٣۵٣ دست کم سن ازدواج واسه دختران و پسران ١٨ سال در نظر گرفته شده بود اما درماده ۱۰۴۱ قانون مدنی فعلی ، ازدواج دختران قبل از ۱۳سالگی با اذن ولیّ و رعایت مصلحت اونم از طرف دادگاه، مجازدانسته شده.
آمار ازدواج کودکان
آمارها حاکیه که ۱۷ درصد از ازدواج های کشور مربوط به ازدواج دختران زیر ۱۸ سال بوده ، ضمن اون که در سال ۹۴ بیشتر از ۵ درصد ازدواج ها در سنین کمتر از ۱۵ سالگی ثبت شده؛ این در حالیه که این آمار فقط آمار ازدواج های ثبت شده در دوران کودکیه.
۳ حقوقی که از کودکان در کودک همسری نقض می شه
ازدواج کودکان بر سه حق اونا تاثیر میذاره.
- حق انتخاب کودکان: اولین موردیه که در صورت ازدواج زودتر از موعد معمولی از اون سلب می شه چون این خونواده س که واسه اونا درزمینه انتخاب همسر تصمیم می گیرن.
- حق آموزش: در این ازدواج، حق آموزش زیر سوال میره و خیلی از این دختران و پسران بعد از ازدواج نمی تونن به تحصیل ادامه .
- حق بهداشت: سومین موردی که در کودک همسری زیر سوال میره، حق بهداشته که با ازدواج کودکان مورد تهدید قرار میگیره. طوری که آمار وزارت بهداشت و سازمان بهداشت جهانی از بیشترین آمار مرگ و میر در بین مادران زیر ۱۸ سال حکایت داره.
براین پایه با ازدواج در سنین کودکی سه حقوق اساسی یه شهروند ضایع می شه از این رو ما معتقدیم ازدواج کودکان باید ممنوع اعلام شه و در قانون باید اصلاح انجام بشه به خصوص اون که یکی از دلایل اصلی افزایش ازدواج کودکان، فقره و واسه حل این مشکل ضمن اتخاذ تدابیری واسه کاهش فقر باید به خونواده ها آموزش بدیم وگرنه قانون به تنهایی نمی تونه دردی از جامعه دوا کنه.
با در نظر گرفتن اهمیت ابعاد قانونی ، بین المللی و فقهی این مسئله تا وقتی که ما نتونیم بین این سه تعادل برقرار کنیم حتی اگه بهترین قانون رو به تصویب برسونیم ، کارایی لازم رو نداره.
به نظر شما دلیل اصلی افزایش تعداد کودک همسری در ایران چیه؟