تکمیل مدل پذیرش فناوری:پایان نامه راجع به فناوری
ژانویه 9, 2019تکمیل مدل پذیرش فناوری
طی دهههای سال گذشته مدل پذیرش فناوری به طور مداوم در حال تکمیل بوده است.(Wixom, B., and Todd, P, 2005)محققین فرآیند گسترش آن را سه دوره تقسیم نمودهاند. مرحلهی نخست تکمیل آن با بهرهگیری از مدلهای مرتبط است. (مدل رفتار برنامهریزی شده هنجارهای اجتماعی و …) رویکرد دوم متغییرهای جایگزین و اضافی به مدل ارائه نموده است. این متغییر ها بیشتر از تئوری انتشار نوآوری به مدل اضافه شده است. که شامل قابلیت آزمایش – سازگاری – محسوس بودن و نتایج جمعیت شناختی است. رویکرد سوم تکمیل متغیرهای خارجی که بر سهولت و سودمندی درک شده، تاثیر میگذارد برخی از این متغییرها شامل : ویژگیهای شخصیتی – خصوصیات جمعیتشناختی است.
یکی از محققین سه فاز توسعه را برای معرفی مدل پذیرشفناوری مطرح نموده است. این مراحل انطباق، اعتبار و توسعه میباشد.
جدول 7روند توسعهی مدل پذیرش فناوری
| روند توسعه مدل پذیرش فناوری |
| در فاز انطباق: این مدل در زمینهی وسیع سیستمهای اطلاعاتی به کار گرفته شده است ( برخی از این سیستمهای صفحه گسترده –لوتوس 1،2 و 3 و نرم افزارهای واژه پرداز و عمدتاً از مجموعه نرمافزارهای آفیـس بودهاند) فناوریهای ارتباطی (ایمیل ، ایمیل صوتی، سیستم ارتباط با مشتری، و فاکس) سیستمهای مرکز داده کامپیوترهای کوچک و فناوریهایی در ارتباط با اینترنت بودهاند. (سیستمهای خدمات اطلاعات – خدمات آنلاین – سیستمهای مجازی و … کتابخانههای دیجیتال و …)است. این مدل در سازمانهای متعدد با فرهنگهای مختلف به کار گرفته شده است. ( سازمانهای مالی آمریکایی- کمپانی فولاد کانادایی – شرکتهای حسابداری بیمارستانهای عمومی هنگ کنگ، مؤسسات مالی و بانکها) |
| در فاز اعتبار مدل پذیرش فناوری دو روند رخ میدهد. روند نخست: اعتبار سنجی ابزارهای سهولت و سودمندی درک شده میپردازد و سایرین به ارتباط بین سایر متغییرهای مدل پذیرش فناوری میپردازد. |
| فاز گسترش نیز به دو بخش تقسیم میشود. بخشی به توسعهی دو سازهی اصلی سودمندی و سهولت درک شده پرداخته و بخشی دیگر به سایر متغیّرها می پردازد (Han, 2003) |
از نظر یک محقق(Adam, Nelson, & Todd, 1992) دورههای تکامل مدل پذیرش فناوری به 4 بخش تقسیم شده است. که این دورهها شامل معرفی – اعتبار – گسترش و تکمیل استادانه است. از زمان معرفی مدل در سال 1989 تحقیقات در این حوزه به دو بخش اصلی تقسیم شده است یک بخش میکوشید تا برای اثبات صحت مدل آن را نمونهای از سایر مدلها بداند. آدامز مدل را در پنج حوزهی مختلف به کار گرفته و اعتبار آن را در پیشبینی رفتار مصرفکننده اثبات نمود.
بخش یک به مقایسهی مدل پذیرش فناوری با تئوری TRAپرداخته و به بیان تفاوتهای آن میپردازد و از نظر قدرت پیشبینی و دشواری مقایسه مینماید.
دیویس مدل TAM را با TRA بین دانشجویان MBA مقایسه نموده و دریافت که TAM تبیین بهتری برای قصد استفاده از سیستم پردازشگر نسبت به TRA داشته است. (Davis , F.D;,Bagozzi,R.P.,Warshaw,P.R, 1989)
در دورهی اعتبار محققین برای تائید مدل شاخصهای مناسب مرتبط با فناوریهای مختلف و جایگاه و وظایف تعیین نمودهاند.آدام در سال 1992 با بهرهگیری و توسعهی مدل دیویس و بهکارگیری دو سازهی اساسی مدل (سهولت و سودمندی درک شده) در دو نوع فناوری (پست صوتی و الکترونیک) در 10 سازمان با 118 کاربر انجام شده است اعتبار و روایی مقیاسهای ارزیابی سازه ها را تائید نموده است.
در دوره گسترش: محققین به نوعی متغیرهای مرتبط با سازههای اصلی مدل پرداختهاند. برخی از محققین (Sun & Zhang, 2006)برخی از محدودیتهای مدل را توان ناکافی پیشبینی و عدم وجود رابطه بین سازههای آن دانسته اند و نقش و متغییرهای میانجی را در ایجاد این محدودیتها مؤثر میدانند. (Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., & Davis, F. D., 2003)
یکی دیگر از محدودیتها شاخصهای مرتبط با متغییرهای شخصی است که شامل سطح تحصیلات تجربیات پیشین و آموزش است. سه متغییر بر سودمندی تاثیر مشخص گذارده است. در مرحله ی پایانی نیز مدل همچنان به تکامل خود ادامه میدهد. در این مرحله با تمر کز به مدل جدیدتر که متغییر های خارجی که بر سودمندی و سهولت مؤثر است ادامه می یابد.
