ارزیابی و تحلیل پروژه ها ی پیچیده فناوری اطلاعات با رویکرد تحلیل اختیارات حقیقی- قسمت …

۲-۲-۱- تعاریف: (۱۹۷۳،(Black& Scholes
اختیار^[۷]: قراردادی است که به دارنده آن نوعی اختیار معامله در یک دارایی مشخص را میدهد که در آن قرارداد هیچ اجباری وجود ندارد.
اختیار خرید: قراردادی است که به دارندهی آن، اختیار خرید تعداد مشخصی از سهام با قیمتی از پیش تعیین شده که حداکثر تا زمانی از پیش تعیین شده اعتبار دارد را میدهد.
اختیار فروش: قراردادی است که به دارندهی آن، اختیار فروش تعداد مشخصی از سهام با قیمتی از پیش تعیین شده که حداکثر تا زمانی از پیش تعیین شده اعتبار دارد را میدهد.
قیمت علنی کردن اختیار^[۸]: قیمتی است که در قرارداد اختیار قید شده است و سهام در صورت عملی کردن اختیار با آن قیمت به فروش میرسد (همان قیمت از پیش تعیین شده).
قیمت اختیار^[۹]: قیمت بازار قرارداد اختیار است که در بازار اختیارات معامله میشود.
تاریخ انقضاء^[۱۰]: تاریخی است که قرارداد اختیار حداکثر تا آن روز اعتبار دارد و یا زمان عملی کردن اختیار در آن روز است.
۲-۳- تحلیل اختیارات حقیقی
در تحلیل RO تئوری اختیار معاملات مالی برای دارایی‌های غیرمالی توسعه داده شده است و روشی برای برقراری ارتباط بین امور مالی سازمان (غالباً کمی) و برنامه ریزی استراتژیک (غالباً کیفی) می‌باشد. فاکتورهای کمی را می‌توان به صورت اعداد و رقم نشان داد، در حالیکه فاکتورهای کیفی یا قابل سنجش نیستند و یا به صورت مبهم می‌توان آنها را مورد سنجش قرار داد. در هر دو صورت فاکتورهای انتخاب شده لزوماً فاکتورهای درست و دقیقی نیستند. تصمیم گیرندگان هم داده‌های کمی و هم داده‌های کیفی را در تصمیماتشان دخالت می‏دهند و RO می‌تواند این انواع داده ها که با یکدیگر سازگاری ندارند را در کنار هم قرار دهد تا تصویر کاملی را برای تصمیم گیری فراهم آورد. یک اختیار حقیقی اجازه می‌دهد تا تصمیم‏گیرنده با رسیدن اطلاعات جدید در آینده در سرمایه‏گذاری تغییراتی را به وجود آورد. داراییهای غیرمالی با داراییهای مالی متفاوت هستند، زیرا دارایی‌های مالی ملموس هستند و طبق نظر دیکزیک وپیندیک سرمایه‏گذاری‌های غیر قابل تغییر می‌باشند (۱۹۹۴،Dixit & Pindyck). جدول۲-۲ تفاوت‏های اختیارات معاملات مالی و اختیارات حقیقی را نشان می‌دهد.
بیشتر سرمایه‏گذاریها به مثابه اختیار خرید یک سهام هستند که در آن سرمایه گذار حق اعمال سرمایه‏گذاری را در قبال دریافت پروژه دارد. ارزش این پروژه به طور تصادفی در نوسان است و بیشتر گزینه‌های سرمایه‏گذاری (یا فرصتهای سرمایه‏گذاری) یک فرصت “حالا یا هرگز”^[۱۱] نیستند. گاهی انتظار سرمایه‏گذاری نیز دارای ارزش است. تنها زمانی Option (اختیار و نه اجبار) اعمال می‌شود که پروژه کاملاً سودآور باشد.
تصمیم گیرندگان می‌توانند انواع اختیارات را در اختیار داشته باشند تا قدرت انتخاب داشته باشند. همین‏طور می‌توانند این اختیارات را به صورت موازی یا متوالی در تصمیم گیری استفاده کنند. گسترش، کاهش، پایان و تعویق گزینه‏های معمول در تصمیم گیری هستند که تصمیم‏گیرنده می‌تواند آنها را اجرا کند. این تکنیک ارزشی را بدست می‌دهد که هیچیک از روش‌های NPV سنتی، ^[۱۲]IRR و یا تحلیل نسبت BC^[13] ایجاد نمی‌کنند.
جدول۲-۲ تفاوت‌های اختیارات معاملات مالی و اختیارات حقیقی (۲۰۰۷،Rivey).